Ýanmak üçin zerur bolan wodorody we kislorody öz içine alýan suw ýanyp bilermi? Geliň, bu soragy jogaplalyň!
Bir maddanyň ýanmagy üçin ýanyjy madda ýylylyk çeşmesi zerurdyr. Mysal üçin, bir kagyz bilen kükürt bilen ýakylanda kagyz ýanýan madda, atmosferadaky kislorod ýakylýan maddadyr. Kükürdiň çykarýan uçguny bolsa ýanmak täsirleşmesiniň başlamagy üçin zerur bolan ýylylyk çeşmesidir.
Suw iki wodoroddan we bir kislorod atomyndan ybarat birleşme. Wodorodyň gurluşynda diňe bir elektron bar, şonuň üçin ol täsirleşme islegli elementdir. Şonuň üçin wodorod başga bir wodorod atomy bilen baglanyşyk arkaly birleşme emele getirýär we adatça tebigatda wodorod gazy görnüşinde bolýar. Wodorod gazy ýanýan madda. Daşky gurşawdaky wodorodyň mukdary 4%-e ýetende, ýanyp başlaýar. Kislorod ýanýan madda. Onda gurluşynda wodorod we kislorod atomlary bolan suwy ýylylyk çeşmesi bilen ýakyp bolarmy? Ýok, bu mümkin däl.
Sebäbi suw eýýäm ýakylan birleşme. Ýangyn, ýanyjy maddanyň ýanýan madda bilen täsirleşmesi netijesinde energiýanyň bölünip çykýan himiki prosesi. Wodorod we kislorod täsirleşmä gireninde suw, şeýle hem ýylylyk we ýagtylyk görnüşinde energiýa emele gelýär. Şonuň üçin suw ýanmak täsirleşmesiniň netijesinde emele gelen birleşme bolansoň, ony täzeden ýakyp bolmaýar. Şonuň üçin suwy ýakylan agajyň küli diýip pikir edip bilersiňiz.
Orazmät REJEPOW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymy.
Teswirler