Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň döwlet baştutanlygynda alnyp barylýan durmuş-ykdysady ösüş strategiýasynyň netijesinde, ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini sanlaşdyrmak arkaly durnukly ykdysady ösüşi üpjün edilýär.
Ýurdumyzyň durnukly ösüşini mundan beýläk hem has-da pugtalandyrmakda ykdysadyýetiň sanly gurşawyny ornaşdyrmaklygyň uly ähmiýeti bardyr.
Ýurdumyzda döwrebap milli sanly ulgamynyň ornaşdyrylmagy, ilki bilen ilatymyzyň maddy-hal ýagdaýyny gowulandyrmagyna, ýurdumyzyň ýokary depginli ykdysady ösüşiniň üpjün edilmegine hem-de milli işewürleriň dünýä bazaryndaky eýeleýän ornunyň pugtalandyrmagyna getirer.
Sanly ykdysadyýetiň ösmegi bazar subýektleriniň işjeňliginiň sanly görnüşe geçmeginiň iň wajyp ýagdaýy hasaplanylýar. Bazar subýektleriň işjeňliginiň sanlaşdyrylmagy öz gezeginde jemgyýetiň institusional gurluşyna hem özüniň oňyn täsirini ýetirýär.
Sanly ykdysadyýet – bu ykdysadyýetiň täze görnüşi bolup, ol maglumatlaryň ulalýan göwrüminiň toplumuny döretmek, işläp bejermek, ony saklamak, ibermek we ondan peýdalanmak bilen bagly bolan gatnaşyklaryň jemidir.
Sanly elektron söwda–bu internet ulgamynyň üsti bilen amala aşyrylýan maliýe amallaryň we geleşikleriň dowamynda bolup geçýän harytlaryň we hyzmatlaryň alyş çalşygy we pul serişdeleriniň geçirimleri bolup durýar.
Sanly internet-banking – bu bank hasaplaryna we olar bilen geçirilýän bank amallaryny daşlykdan ýerine ýetirip bilýän, internet ulgamyna islendik wagt girip bilýän enjamlaryň bank hyzmatlaryndan peýdalanmaga mümkinçilik berýän tehnologiýalaryň jemidir.
Sanly elektron tölegler – bu harytlaryň alyş-çalşygy we hyzmatlaryň internet ulgamynyň üsti bilen satyn alynmagy netijesinde maliýe guramalaryň, işewür edaralaryň we internet ulgamynyň ulanyjylaryň arasynda bolup geçýän hasaplaşyklaryň ulgamydyr.
Sanly internet marketing – bu müşderilere harytlary we hyzmatlary satmak, olar bilen gatnaşyklary gurnamak maksady bilen adaty marketingiň ýörelgeleriniň internet giňişliginde ulanylmagy.
Sanly internet marketing elektron täjirçiligiň düzüm bölegidir. Oňa onlaýn – marketing hem diýilýär. Sanly internet marketing internediň dünýä ýaýramagy bilen uly meşhurlyga eýe boldy.
Ylmy-tehniki progressiň tiz ösmegi netijesinde, täze maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalar arkaly hojalyk subýektleriň işjeňligine özüniň oňyn täsirini ýetirýär. Internet ulgamyň kömegi bilen maglumat-aragatnaşygy has-da ýakynlaşdyrýar. Döwrebap sanly maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryň ösmegi önüm öndürijileriň we sarp edijileriň hyzmatlarynyň arasyndaky aralygy azaltmaga mümkinçilik berýär we özara bäsdeşligi ýitileşdirýär, bu bolsa öz gezeginde öndürilýän önümleriň we edilýän hyzmatlaryň hil we mukdar taýdan ýokarlanmagyna getirýär.
Häzirki döwürde islendik ýurduň ösüşi, ylym we bilim ulgamlarynyň ösüş derejesi bilen kesgitlenýär. Sanly ulgam ösen döwrebap innowasion sanly tehnologiýalaryň çaltlyk bilen ösýän döwründe özboluşly aýratynlyga eýedir. Sanly elektron ulgamdaky okuw-usuly toplum, bilim berlişiniň dürli basgançaklarynda maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalary arkaly peýdalanylýar.
Milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösmeginde we barha kuwwatlanmagynda ýaşlaryň aň düşünjeli, oýlap tapyjy, dörediji we gurujy intellektual bolup ýetişmekleri döwrüň möhüm talabydyr.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýaşlary döwrebap terbiýeläp ýetişdirmek, netijeli zähmet çekmäge ukyply hünärmenleri taýýarlamak durnukly ösüşiň möhüm ugurlarynyň biridir.
Häzirki wagtda, ylym-bilim, döwrebap ösen innowasion sanly tehnologiýalar bilen düýpli gyzyklanýan ýaşlary ýüze çykaryp, olaryň ukyp başarnygyny açyp görkezilmegi üçin ähli şertler döredilýär.
Ýurdumyzyň milli ykdysadyýetine sanly ulgamyň ornaşdyrylmagyna döredýän giň mümkinçilikleri we ýaşlary döwrebap okatmakda, olaryň gelejekde öz işleriniň hünär ussatlary bolup ýetişmegi üçin döwlet tarapyndan aýratyn edilýän aladalary we döwrebap berilýän bilimleri üçin mähriban Arkadagymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak bolmagyny arzuw edýäris!
Hurmagözel Geldiýewa,
Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş
institutynyň uly mugallymy
Teswirler