Suw durmuşyň esasyny düzýär. Ol ýok wagty hemme zat guramak bilen bolýar. Suw ähli janly-jandarlar üçin elýeterli bolansoň we köp mukdarda durmuş täzeden ösüp başlaýar. Adam bedeninde ýeterlik mukdarda suw bar, bejerişiň köp funksiýalary we dikeltmek hem amala aşyrylýar.
Bedeni suwuklyk bilen üpjün etmek üçin diňe bir arassa görnüşinde ýa-da çaý we beýleki suwuklyklar görnüşinde däl-de, eýsem iň köp mukdarda suw saklaýan önümler hökmünde hem sarp etmek zerurdyr. Suw tagamsyz, reňksiz we yssyz suwuklykdyr. Himiki düzümi taýdan wodorod oksidi. Suwuk ýagdaýdan başga-da, bilşimiz ýaly suwuň berk we gazly ýagdaýy bar. Planetamyzyň köpüsiniň suw bilen örtülendigine garamazdan, bedene laýyk suwuň paýy bary-ýogy 2,5%.
Bir adam 30 güne çenli iýmitsiz, käte ondanam köp ýaşap bilýän bolsa, suwsuz diňe 3-5-7 gün, seýrek ýagdaýlarda 8 güne çenli ýaşap biler. Adam ortaça ýylda 60-70 tonna çenli suwy zerurlyklary üçin (iýmit we öý hojalygy) ulanýar diýip hasaplanýar! Adam bedeniniň özi takmynan 70% suw; suw ähli dokumalarda bar. Suwuň 90% -e çenli öýken dokumasy, 80% -e çenli – gan, 75% -e çenli – beýni dokumasy, 24%-e çenli bogunlar bar. Hatda bedenimiziň iň dykyz dokumalarynda – dişlerde-de 0,2% suw bar. Bu, adamyň her gün ep-esli arassa agyz suwuny içmeginiň örän möhümdigini düşündirýär.
Suw iýmit siňdirişini kadalaşdyrýar we bedene iýmitiň has gowy siňmegine kömek edýär, bedeniň kadaly ýagdaýda saklamaga kömek edýär. Suw, ganyň ýapyşygyny peseldip, erkin aýlanmaga mümkinçilik berýär we ähli organlara we ulgamlara kislorod we ýokumly maddalar bilen üpjün edýär. Suw beýniniň işleýşini gowulandyrýar. Suw bedenden toksinleri we duzlary aýyrmaga kömek edýär. Suw bogun hereketini gowulandyrýar – bogunlaryň erkin we agyrysyz hereket etmegi üçin zerur bolan sinowial suwuklyk esasan suw we az mukdarda gialuron turşusydyr. Suw durnukly agramy we işjeň metabolizmi saklamaga kömek edýär. Suw uzak wagtlap sagdyn we ýaş derini saklamaga kömek edýär.
Döwletmyrat NYÝAZBERDIÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň talyby.
Teswirler