Pulitzer baýragy, öz adyny “New York World” gazeti we Pulitzer gaznasynyň eýesi we hyzmatdaşy Joseph Pulitzerden alýar. Pulitzer, 19-njy asyryň soňlarynda habarlar dünýäsiniň işgärleriniň işine has gymmatlyklary we jemgyýetçilik hyzmatlaryny wezipeleri ýaly täze düşünjeleri getirip, ýurtda habarçylaryň sanawyny giňeltmek üçin aladalanýan esasy şahsyýetdi. Onuň hereketleri netijesinde, Pulitzer baýragy döredildi we 1917-nji ýyldan başlap, žurnalistika ulgamy üçin iň ýokary baýrak hökmünde ykrar edilýär.
Pulitzer baýragy, her ýyl žurnalistikada, edebiýatyň dürli görnüşlerinde, şeýle-de radiotele we telegepleşikde aýratyn üstünlikleri gazanan adamlara berilýär. Baýrak, köpugurly we tapawutly temalarda öňdebaryjy işleriň ykrarlanyşyny üpjün etmek üçin döredildi.
Pulitzer baýragynyň ilkinji eýesi Herbert Bayard Swope boldy. Ol, žurnalist we ýazyjy hökmünde “New York World” gazeti üçin işläp, gazetçilikde ýokary derejeli derňewleri we habarlary bilen tanalýar. Swope, Pulitzer baýragynyň döredilmeginden öň, halkara habarçysy hökmünde öňdebaryjy işini alyp barýardy. Onuň habarlary, geopolitika, jemgyýetçilik meseleleri we dünýäde bolup geçýän uly wakalar barada giňişleýin düşündiriş beripdi. 1917-nji ýylda Swope, öz işinde görkezilen kämilligi we gazanylan üstünlikleri bilen Pulitzer baýragyna eýe boldy.
Pulitzer baýragy, 1917-nji ýylda başlanandan soň, her ýyl öz mümkinçiliklerini täzeläp, žurnalistikanyň we döredijiligiň dürli ugurlarynda gazanýan adamlara berilýär. Bu baýrak, her ýylyň dowamynda iň ýokary derejeli habarlara, ýazyjylara, film çekenlere, telewideniýe döredijilerine we beýleki gazanýan şahsyýetlere berilýär. Herbert Bayard Swope, Pulitzer baýragynyň taryhyndaky ilkinji eýesi bolup, gazetçilik we habar beriş ulgamynda gazanýan ösüşler we tejribeleriň möhüm syýasy, jemgyýetçilik we ylym-bilim ugurlarynda güýçli täsir galdyrýanlygyny görkezdi. Onuň gazanmagy, Pulitzer baýragynyň dünýäde eýe bolýan abraýyny we gymmatyny, žurnalistikanyň we döredijiligiň ýaş nesillerine nyrhlanmadyk bir ugur bolmagyny üpjün etdi.
Pulitzer baýragy, gazanan aýratyn adamlara we işlere berilýär, olary jemgyýetçilikde möhüm özgerişleri döredendigi we iň ýokary derejesini görkezendigi üçin ykrar edýär. Herbert Bayard Swope, Pulitzer baýragynyň ilkinji eýesi hökmünde, onuň taryhynda we žurnalistikanyň ösüşinde möhüm bir nokada eýe bolup, bu baýragyň öňe gitmegine we giňişleýin ýatlary özünde jemlemegine kömek etdi. Bu baýrak, häzirki zaman gazetçilik ulgamynyň ösüşine we jemgyýetçilikdäki rolunyň güýçlenmegine ykjam täsir etdi.
Gülşat ÇETILIÝEWA,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň
Halkara gatnaşyklary institutyň
Halkara žurnalistikasy fakultetiniň
5-nji ýyl talyby.
Teswirler