Ýer ýüzündäki derýalar hakda gyzykly maglumatlar, planetamyzyň işleýşi barada has-da giňişleýin öwrenmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Derýalar dürli-dürli bolup biler, ýöne olaryň ählisi diýen ýaly ekosistemada möhüm rol oýnaýar. Häzirki döwürde adamlara daşky görnüşi bilen baglanyşykly köp sanly emeli suw akymyny görüp bilersiňiz.
Irki wagtlardan bäri derýalaryň akym energiýasy adam tarapyndan ykdysady işlerde ulanylýar. Muňa suw desgalary ajaýyp mysaldyr.
Amazon dünýäniň iň köp suwly derýasy bilen bellidir. Basseýniniň meýdany 7 million km²-den geçýär.
Häzirki wagtda dünýäde suwasty derýalar köp. Şol bir wagtyň özünde, şol ýerleriň ýaşaýyş şertlerine uýgunlaşdyrylan balyklar ýaşaýar.
Gyzykly maglumatlar:
- Amazonyň üstünden diňe 1 köpri guruldy.
- Dünýäde 17 döwletde hemişelik akýan derýa ýokdur.
- Her ýyl derýalardan deňizlere we ummanlara takmynan 16 milliard tonna toprak we daş geçýär.
- Kongo derýasy planetanyň iň çuň ýeridir. Käbir ýerlerinde çuňlugy 230 m-den geçýär.
- Iň hapa derýa Awstraliýadaky Korol derýasydyr.
- Wenesuelanyň Katatumbo derýasynyň guýýan ýeri köp sanly ýyldyrymlar özüne çekýar.
- Häzirki wagtda dünýäde “Don” ady bilen 6 derýa bar.
- Her ýyl Hindistanyň Kosi derýasy täze ugur boýunça akýar.
Rüstem TÜLIÝEW,
Döwletmämmet Azady adyndaky
Türkmen milli dünýä dilleri
institutynyň talyby.
Teswirler