Gahryman Arkadagymyz ýakynda Ahal welaýaty boýunça iş saparyny amala aşyryp, sebitiň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygyndaky işleriň ýagdaýy bilen tanyşlygyň barşynda ýurdumyzda amala aşyrylýan gurluşyklarda «ýaşyl» tehnologiýalary giňden ulanmak, «akylly» şäher konsepsiýasyny durmuşa geçirmek hakynda birnäçe tabşyryklary berdi.
«Akylly» şäheriň konsepsiýasynyň öňdebaryjy maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň we internet serişdeleriniň sazlaşygyna esaslanýandygyny bellemek gerek. Şolaryň kömegi bilen şäher düzümleriniň we gulluklarynyň dolandyrylmagyny, ilatyň ýaşaýyşdurmuş derejesiniň has-da ýokarlandyrylmagyny üpjün edýän bitewi ekologik ulgam döredilýär. Bu konsepsiýa tutuş ulgamlary özüne birleşdirýär. Mysal üçin, «akylly» jaýlar, bitewi maglumatlar binýady hem-de köpugurly şäher goşundysy ýaly ulgamlary öz içine alýar. Şolar ýaşaýjylara tölegleri amala aşyrmaga, dürli maglumatlary almaga mümkinçilik berýär.
Hünärmenleriň belleýşi ýaly, maglumat tehnologiýalarynyň şäher infrastrukturasyna ornaşdyrylmagy hakynda XX asyryň ahyrynda we XXI asyryň başynda synanyşyklar edilip başlandy. Şol wagtlar «smart community» (göni terjimesi «akylly ilatly nokat») we «smart city» («akylly şäher») diýen düşünjeler ýüze çykdy.
«Akylly şäher» düşünjesi dünýäde has ýörgünli bolup, ol innowasiýa tehnologiýalaryny ulanmagyň hasabyna adamlaryň ýaşaýyş, durmuş şertlerini gowulandyrmagy, şäher ulgamlarynyň tygşytly we netijeli ulanylmagyny göz öňünde tutýar. «Akylly şäher» (iňlis dilinde «smart city») döwrebap maksatnama bolup, öňdebaryjy tehnologiýalaryň şäherleriň dolandyryş, hojalyk ulgamlaryna ornaşdyrylmagyny göz öňünde tutýar.
Mähri MYRADOWA,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň mugallymy.
Teswirler