Kanada, ABŞ, Awstraliýa, Italiýa, Ýaponiýa, Birleşen Arap Emirlikleri, Beýik Britaniýa we Lýuksemburg Aýy öwrenmek boýunça halkara şertnama gol çekdi. Bu NASA web sahypasynda habar berildi.
Ýokarda agzalan döwletler “Artemis şertnamasy” – Aýyň ösüşi baradaky halkara şertnama gol çekdi, bu şertnamada beýleki zatlar bilen bir hatarda dag magdanlaryny hem düzgünleşdirýär diýip habar berilýär.
Döwletler halkara kosmonawt kongresiniň çäginde onlaýn şertnama gol çekdiler. Russiýa bilen Hytaýyň bu şertnama gol çekmändigi häsiýetlidir. Şertnama Amerikanyň Aý programmasy Artemis-iň adyny göterýär.
Onuň taslamasyny Waşington teklip etdi. Amerikanyň Birleşen Ştatlary gol çekilen şertnamalaryň 1967-nji ýylda ABŞ, Beýik Britaniýa we SSSR başlangyjy bilen baglaşylan Daşarky kosmos şertnamasynyň düzgünlerine esaslanýandygyny aýtdy.. NASA şertnamanyň sözleriniň düşnüksizdigini aýtdy we resminamanyň hakyky ulanylyşyny çäklendirýändigini belledi.
Agentligiň habaryna görä, bu maksat bilen täze şertnamalar baglaşyldy.
Täze şertnama, hususan-da, Aýda minerallaryň gazylmagyny düzgünleşdirýär – NASA-nyň meýilnamasyna laýyklykda, Aýyň käbir ýerlerine özygtyýarlylyk yglan etmäge hukugy bolmasa-da, ýurtlar baýlyklaryny çykaryp bilerler.Bu resminama, beýleki ýurtlar bilen gapma-garşylyklaryň öňüni almak üçin daş-töwereginde magdan bazalaryny we “howpsuzlyk zolaklaryny” döretmäge mümkinçilik berýär. NASA-nyň başlygy Jeýms Bridenşteýn Russiýanyň geljekde şertnama goşuljakdygyna ýa-da iň bolmanda onda görkezilen ýörelgelere eýerjekdigine umyt bildirdi.
Wepamyrat Hojamyradow.
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen
oba hojalyk uniwersitetiniň mugallymy.
Teswirler